Zondag 1 mei zijn de 97-jarige Canadese D-Day veteranen en medebevrijders van Friesland, Art Boon en Jim Parks, voor een bijzondere middag op De Klinze ontvangen.
Bij aankomst per jeep op de oprijlaan klonk er gejuich van honderden mensen van alle generaties. Ze wapperden met speciaal voor deze ontvangst door Dick Jansen uitgedeelde Fries-Canadese vlaggen. Handenschuddend bereikten de stralende bevrijdingshelden het bordes. Het volkslied van Canada en Nederland klonk, indrukwekkend hoe het saluut gebracht werd, kaarsrecht met open blik. Aansluitend was er de hele middag muziek van het duo swing the mood die deze bevrijdingstour nog vaker zal klinken. Ook konden de militaire voertuigen van Keep them Rolling bekeken worden of snacks en drankjes gehaald worden bij de kramen en voor de jongsten stond er een springkussen. Wie geluk had kon de veteranen zelf spreken. Theo Holwerda van de organisatie kan net als de veteranen, bezoekers en overige organisatoren terugkijken op een bijzonder middag in Aldtsjerk.
Art Boon en Jim Parks on Liberatorstour
In 2020 en 2021 maakte de pandemie het onmogelijk om de 75 en 76 jaar herdenking van de slachtoffers en de viering van vrede bij te wonen, daarom wilden de twee dit jaar nog een keer in Nederland de vieringen en herdenking van 77 jaar bijwonen. In Dokkum waren de Canadese Art Boon en Jim Parks op 30 april al feestelijk en warm onthaald. Het was de start van een 8-daags verblijf in Fryslân op uitnodiging van Provincie Fryslân en gemeente Leeuwarden, waar ze verschillende herdenkingen en vieringen zullen bijwonen. Op 4 mei in de ochtends bij de herdenking in Sneek, in de avond in Leeuwarden en op 5 mei bij het bevrijdingsfeest aldaar, waarna ze op 7 mei Kollum nog aandoen. Op de achtste vliegen ze terug.
Terugblik familie Art en Jim
In de nacht van 5 op 6 juni 1944 kwamen ruim 153.000 soldaten aan op de Normandische stranden om uiteindelijk ook Friesland te bevrijden van de Tweede Wereldoorlog. Onder hen waren de nu 97-jarige Jim Parks en Arthur Boon. Art vertelt dat ze de enig overgeblevenen van hun groep zij die nog leven en konden komen. De mannen missen de kameraden met wie ze al eerder terug waren gekomen naar Nederland, vooral degenen die de laatste jaren overleden en met wie ze zich verheugd hadden om samen bij het 75 jaar herdenken te zijn. Deze keer zijn Jim en Art met groot gevolg gekomen., er zijn veel familieleden van meerdere generaties meegereisd om de herdenking en viering als familie mee te maken en daarna de herinnering te delen. Ze gaan nog even naar Schiermonnikoog, een naam die bijna niet uit te spreken is voor de Canadezen. Allemaal benadrukken ze dat de Friezen en Nederlanders zo vriendelijk en hartelijk zijn. Art zegt dat hijzelf en Jim in Canada maar gewone mensen zijn, maar hier het gevoel hebben dat de strijd om recht en vrijheid waaraan zij deelnamen echt gewaardeerd wordt en dat dit ze goed doet. Hun kinderen en een kleinzoon vertellen me hetzelfde over Jim en Art.
Haiku Canadese bevrijdingsvlag Jan Loman
Andries en ik stonden ook in de erehaag om de Canadese Liberators Art Boon en Jim Parks te bedanken. Ik trof een familielid van ze en vertelde over de Canadese vlag die Jan Loman altijd in de boom hing op Friese herdenking en Bevrijdingsdag en dat die vlag, met grote dank aan Joost van Bodegom, in de dubbelexpositie Jan Loman Grensoverschrijdend had gestaan, naast aan de Tweede Wereldoorlog en Indië gerelateerd werk. De vlag stak uit het kabinet huiskamer omdat deze vlag altijd zichtbaar was in Lomans huis. Ik vertelde over de haiku die ik daarover schreef in een door Anne De Vries van De line vormgegeven artpressbook. Waarop het familielid zei dat de Liberators dat mooi zouden vinden. Ik ben razendsnel naar de galerie gegaan, heb het verhaal en de haiku in Engels opgeschreven, terwijl Andries het knipsel met de foto van de vlag in de tentoonstelling heeft gekopieerd en het bundeltje met de haiku dat ter inzage lag in de galerie samen met het laatste exemplaar voor ze heeft ingepakt.
weer vijftien april
rood ahornblad in de eik
op een witte vlag
En zo kwam het dat ik op deze Veteranen van D-Day dag met Jim Parks op de foto gezet ben, dankzij zijn kleinzoon die dit verhaal te bijzonder vond om er geen herinnering van te maken. Ook Art heb ik gesproken over menselijkheid, dankbaarheid en dat een klein gebaar zoveel kan betekenen, over voor elkaar zorgen als familie, over hoop en samenwerken voor vrede. Zijn dochter maakte spontaan plaats zodat ik naast Art kon zitten om nog langer te spreken, maar helaas kwam een organisator me daar weghalen. Het was bijzonder om langer met beide Liberators te hebben mogen spreken en de foto blijft een mooie herinnering aan beiden en aan de anderen die zij vertegenwoordigen.
Tekst: Gerhild van Rooij uit Aldtsjerk. Foto 1, 2, 3: Gerhild van Rooij
1. Vanaf links Swing the mood en Liberators Jim Parks, Art Boon op bordes Klinze
2.D-day veteraan Art Boon in jeep op oprijlaan van de Klinze in Aldtsjerk
3. Dick Jansen met de Fries/Canadese vlaggen voor ontvangst Liberators in Aldtsjerk
