Het veerpontje De Wynser Oerset vaart over de Dokkumer Ee naar de overzijde naar Britsum en Tichelwurk. Wie langs het dorpshuis loopt, of op het terras of in de zaal van restaurant de Winze geniet en van de parkeerplaats naar de kerk loopt, ziet het veerpontje de Wynser Oerset. Wie daarbij onderweg naar beneden kijkt zal vanzelf het in mei 2019 geplaatste gedicht over Wyns vinden, geschreven door de met niemand vergelijkbare drs. P.
Willem Duys, Zwitserse Drs. P.
Heinz Herman Polzer, alias Drs. P., werd op 24 augustus 1919 in Thun in Zwitserland geboren. Hij groeide op in Nederland en debuteerde in 1964 op 44-jarige leeftijd op de televisie bij het AVRO-programma Voor de vuist weg als gast van Willem Duys. Hij was er als verzamelaar van curieuze ansichtkaarten en als vertolker van zijn lied Het trapportaal uit 1957. Willem Duys is de man die de schuilnaam drs. P heeft bedacht, P. staat voor de familienaam Polzer en drs. verwijst naar de academische graad doctorandus in de economie, die Polzer aan de Nederlandse Economische Hogeschool behaalde. Dit is nu de Erasmus Universiteit. Polzer hield zijn levenlang zijn Zwitserse nationaliteit aan en vertelde dat hij die nationaliteit leuk vond en geen noodzaak zag om een andere nationaliteit aan te nemen. In wekelijkheid was het aanhouden van die nationaliteit een teken van dankbaarheid naar de Zwitserse autoriteiten die hem tweemaal uit handen van de Duitsers hielden. Polzer was tweemaal in het Oranjehotel gevangen gezet wegens het beledigen van Hitler en Mussolini. De tweede sleepten de Zwitsers hem net voor het vuurpeloton weg, waarna hij naar Zwitserland moest uitwijken en daar bij de geneeskundige tropen zijn dienstplicht moest vervullen.
Wijns, zoiets fijns.
Drs. P bracht tussen 1950 en 1996 zijn liedjes en teksten ten gehore waarbij hij zichzelf aan de piano begeleidde. Hij trad in Nederland en België op in theaters, cafés, bij studentenverenigingen of evenementen en veel voor radio en televisie, met in die tijd minder kanalen en zendtijd. De econoom en Nederlandstalige tekstschrijver, cabaretier, dichter, schrijver, letterkundige, componist, pianist en zanger van zelfgeschreven liedjes overleed op 13 juni 2015 in Amsterdam en liet een rijk oeuvre na waaronder de ode aan Wyns, het kleinste dorp in de gemeente Tytsjerksteradiel. Het dorp ligt aan de Ee, midden in het door de zee ontstane kleigebied en biedt weidse uitzichten op weilanden en boerderijen. Wyns is zeer actief op cultureel gebied. Zevenentwintig jaar nadat drs. P zijn twaalfregelige loftuiting op rijm op het dorp Wijns had geschreven, werd dit gedicht in een hardstenen plaat gegraveerd en in de openbare ruimte geplaatst. Het gedicht ligt in de bestrating van de weg langs de Dokkumer Ee nabij de haven. De beginregels luiden: “Een blik op Wijns, / Voor zoiets Fijns….”
Heen en Weer
Het bezoek van drs. P aan Wyns vond plaats in het kader van het Kunstvitrineproject bij de Haven. Ieder jaar is er een andere expositie te zien en deze wordt met een cultureel hoogstaand evenement geopend. Kunstproject Wyns organiseerde in samenwerking met Stichting Kulturele Tsjerke Wijns op 3 februari 2019 de middag van Ivo de Wijs tot drs. P, een inleiding in de dichtkunst in de Vituskerk. Ivo de Wis gaf een poëziecursus en powerpointpresentatie over versvormen als aftrap voor het 25jarig jubileum van het Kunstvitrineproject en de viering van het honderdste geboortejaar van Polzer, een goede vriend van Ivo de Wijs. Wyns dankt het gedicht over het eigen dorp aan het optreden van drs. P in Wyns waarbij hij zijn beroemde lied de Veerpont “Heen en weer” vertolkte. Het idee om drs. P uit te nodigen kwam uit de gemeenschap. Mijn toenmalig klassiek balletleerling Marleen uit Wyns vertelde dat haar vader Wybe Pennewaard, redacteur van de Leeuwarder Courant, op 2 april 1992 namens de kunstcommissie van Wyns een “brief” schreef aan de zeer geachte heer Polzer, de performer die kleur en allure kon geven aan het culturele evenement dat de kunstcommissie voor ogen stond. De tekst daarvan luidde:
“Zeer geachte heer Polzer”
Voor een bijzonder feestelijke gelegenheid in ons dorp heeft het organiserend comité behoefte aan een hoofdpersoon. Met enige schroom bekennen wij dat een meerderheid van de stemgerechtigde comitéleden – alle stammend uit een eenvoudig milieu en dus behept met een culturele bagage waarvan zelfs een veelvoud zonder bijbetaling mag worden meegenomen in elk chartervliegtuig naar Mallorca – ter plekke en eenstemmig een sterke voorkeur uitsprak voor Lee Towers.”
Drs. P kon de ironie hiervan waarderen en kwam op 11 mei 1992 optreden om het kunstproject in drie glazen kunstvitrines te openen en dat deed hij tegen onkostenvergoeding en een zak Fryske dúmkes – een trommel had hij al. Op de Wynser Oerset vertolkte hij aan de piano gezeten zijn toepasselijk lied de Veerpont voor een gehoor aan beide zijden van de Dokkumer Ee. Dat was eenendertig jaar geleden zo bijzonder dat er nu, eenendertig jaar na dato, nog over gesproken wordt. De grote hardstenen plaat in de bestrating is naast gedicht en ode een herinnering aan het optreden van drs. P op de Dokkumer Ee bij Wyns. Hij schreef daarmee lokale geschiedenis.
Tekst en foto’s: Trynwâldster Gerhild van Rooij uit Aldtsjerk voor Trynwâlden online
Foto 1. Gedicht drs. P in Wyns, geplaatst mei 2019 in honderdste geboortejaar.
Foto 2. Bord Wynser Oerset, veerpont waarop drs. P in 1992 zichzelf op piano begeleidde.
Foto 3. Informatiebord en bel van de Wynser Oerset, de veerpont over de Dokkumer Ie.
Zie ook: Te zien in… Aflevering 163: ‘Boekenweek 2022, Lees Drs. P buiten in Wyns’, d.d.13 april 2022, RTVNOF.
