...altyd nijsgjirrich!

In de Trynwâlden nummer 79.  Dubbele afkomst schermer Andries Tóth en Hongarije Plaza

Andries Tóth uit Aldtsjerk heeft een dubbele afkomst en is daarmee een driekwart Hongaar en tegelijk een tweede en derde generatie Hongaar. Binnen zijn passie voor schermen verbindt hij zijn Hongaarse achtergrond met de Nederlandse. Sabel is bij uitstek een Hongaars sportschermwapen en daarom vroegen de organisatoren van Hongarije Plaza 2023 aan Andries om een tweetal workshops te geven, het werden er zeven.

Hongarije Plaza.
Hongarije Plaza vond zaterdag jl. plaats in de Veluwehal in Barneveld. Net als in de vorige editie in 2018 bracht dit evenement met groots aanbod weer verschillende generaties Hongaren, Hongaarse-Nederlanders en Nederlanders bijeen. Naast een uitgebreide Hongaarse catering  op het  plein voor de Veluwehal en op diverse plaatsen binnen de hal waren er in de theaterzaal doorlopend live concerten van musici die hiervoor overkwamen uit Hongarije of Duitsland of in Nederland werkten. In de zalen boven waren twaalf Nederlandse of Hongaarse lezingen geprogrammeerd en een schrijfworkshop en in de enorme evenementenhal stonden ruim 40 stands en was een kinderplein met daarnaast ruimte voor de sabelscherm workshops door Andries Tóth. Hij geeft regelmatig schermworkshops op scholen in onder meer Drachten, Dokkum en Leeuwarden, clinics voor volwassenen op locatie, wedstrijdtrainingen voor schermers op meerdere locaties, waaronder in Aldtsjerk en in den Helder geeft hij les aan de kadetten van de Koninklijke Marine in Den Helder.

Sabel, Hongaars sportwapen
Mensen met een dubbele familieafkomst kunnen zich soms incompleet voelen door een onbenoembaar gemis, of ze ervaren een enorme rijkdom omdat ze twee werelden in zich zelf kunnen herkennen en met elkaar verbinden. Het is een zegen om een dubbele afkomst te kunnen integreren. Andries Tóth ervaart die rijkdom vooral als professioneel schermer en schermleraar (maître d’armes). In het schermen zijn er drie sportieve wapens, floret, degen en de sabel, een bij uitstek Hongaars wapen. De Hongaren zijn van oudsher zeer succesvol op dit wapen, dat oorspronkelijk een wapen voor de kavellarie was. Deze zomer vonden de Wereldkampioenschappen Schermen plaats in Milaan. De mannenequipe werd evenals de vrouwenequipe Wereldkampioen op sabel met prachtige partijen. De gebroken ritmes die in de Hongaarse taal voorkomen, zitten in de genen van Hongaarse schermers en hun effectieve schermstijl wordt gekenmerkt door deze ritmes. De snelle, vaak onverwachte overgangen in tempi en hun felle explosieve kracht heeft de Hongaren al vele schermtitels gebracht.

Tweede en derde generatie
Tijdens de schermworkshops op Hongarije Plaza schermden vooral tweede en derde generatie kinderen van Hongaarse of Hongaars Nederlandse afkomst. Die dubbele afkomst was af te lezen aan de vergelijkbare manier van bewegen als de Hongaarse schermers tijdens de WK in Milaan en Andries Tóth die meerdere keren als enige Nederland vertegenwoordigde op een WK of EK schermen. Ook als de jonge schermworkshopdeelnemers nog nooit met schermen te maken hadden, schermden ze met een vergelijkbare passie en felheid. Het enthousiasme om te schermen was overweldigend. Er waren zoveel jonge workshopdeelnemers dat Tóth, in plaats van de twee geplande halve uur workshops wel zeven sabelworkshops gaf. Binnen die drie en een half uur kon hij niet eens alle kinderen die dit wilden laten deelnemen, een aantal heeft alleen kunnen kijken. De workshops schermen hebben alle kinderen en jongeren enorm veel spelplezier gegeven en de kans is groot dat ze zich al schermend op een ongedwongen natuurlijke manier met hun Hongaarse achtergrond hebben kunnen verbinden. Andries herkende steeds weer een Hongaars temperament en Hongaars ritme onder de jonge workshopsdeelnemers. Juist omdat hij al decennia op veel scholen en in zijn schermzaal Tóth met veel plezier kinderen heeft lesgegeven en gecoacht op en voor wedstrijden, viel dit verschil in motoriek en instelling hem extra op.

Gerhild van Rooi uit Aldtsjerk in de Trynwâlden

Foto’s
1 Historische instructie op houten sabels (Historische afbeelding)
2 Andries Tóth Schermleraar op degen, floret en sabel (Leeuwarder Courant, foto Marcel van Kammen)
3 Les van Andries Tóth aan degenschermster Bay de Wijn in gebouw Koninklijke Marine, Den Helder (foto Gerhild van Rooij)