De Trynwâlden zijn een prachtig fiets- en wandelgebied met karakteristieke dorpen, statige buitenplaatsen, toegankelijke Roodbaardtuinen, bosjes, meren en ander water en met paden en wegen langs het agrarische buitengebied. Daar staan monumentale boerderijen, voormalige keuterboerderijtjes en een enkel woudhuisje. De in de agrarische architectuur verwerkte ornamenten zijn deel van het agrarisch erfgoed, zoals het vliegende paard dat bij een boerderij aan de Dr. Kijlstraweg 4 te zien is.
Paard in de lucht
Het paard is gemaakt van metaal en van veraf al te zien, als een schittering wanneer er zonlicht op valt en als een contour tegen witte wolken of donkere lucht of op nachten met veel maanlicht. Het paard steekt zilverkleurig af tegen de helderblauwe hemel en snelt altijd hoog in de lucht met alle benen uitgestrekt in een tijdloze vliegende vaart. Al wapperen de manen en de staart van het paard, het blijft tegelijk op dezelfde plaats boven de makelaar van het uilenbord. In de makelaar is de uitgespaarde kelk te zien en tegen de makelaar aan twee in s-vorm weergegeven zwanen met gebogen halzen en rode snavels die hun borstveren raken. De naar buitengerichte zwanen en kelk zijn karakteristiek voor de witte uilenborden in de Trynwâlden en sieren hier dezelfde nok. Uilenborden komen meer voor op boerderijen en schuren, een dubbelornament op de nok veel minder en dat maakt het paard bijzonder.
Bescherming
Aan de voorzijde van het pand lijkt het paard op de punt van de makelaar te rusten. Van de zijkant is te zien dat het edele dier aan een stang is bevestigd, die tegen de makelaar aan staat. Het ‘zilveren’ paard is gemaakt door een bekende van de eigenaar van de boerderij. Het ornament heeft een historische vorm, naar een ander paard dat ook boven een uilenbord van een boerderij ‘vloog’. Het paard is een oud symbool en staat op de nok voor bescherming van de boerderij, de bewoners en de dieren. De band tussen paard en mens is oud. Paarden zijn eeuwenlang ingezet als werkpaarden in het agrarisch bedrijf, en daarnaast ook in de industrie, bijvoorbeeld tredmolens en ook in het verkeer voor vervoer van agrarische en andere producten en van mensen. Ze zijn ingezet bij strijdtonelen, waar ze vaak het onderspit hebben moeten delven.
Paardenkracht
Paarden zijn fijngevoelige dieren met enorme kracht. Ze worden symbolisch ook wel krachtdieren genoemd, niet alleen vanwege hun trekkracht of spreekwoordelijke paardenkracht. Ze merken veel op en reageren daar alert op en wie hun reacties kan lezen is zelf ook alerter, die oplettendheid komt de veiligheid ten goede. Ze worden ook wel ingezet voor verschillende therapieën en bieden mensen dan vaak een gevoel van veiligheid, waardoor ze dichter bij hun eigen kracht kunnen komen. Paarden zijn oorspronkelijk kuddedieren en letten goed op elkaars veiligheid. De band tussen paarden en mensen is bijzonder en dat wordt benadrukt met het paard boven op het agrarisch bedrijf.
Trynwâldster Gerhild van Rooij uit Aldtsjerk, tekst en foto’s
1. Paard en uilenbord op de nok van boerderij aan de Dr. Kijlstraweg 4, Mûnein.
2. Idem van de zijkant genomen, met de goed zichtbare bevestiging.
3. Bord van de prachtige Dokter Kiijstraweg in Mûnein.
