...altyd nijsgjirrich!

In de Trynwâlden nr. 132: Marian Bosch, hedendaags vilt met reliëf op paneel in GBV

In Galerie Bloemrijk Vertrouwen is tot 9 april de thematentoonstelling Vrouw in het zeel te zien, in Fries yn ‘e line of yn ’e beage genoemd. Het thema inspireerde zeven uitgenodigde kunstenaars tot nieuw werk in een veelheid aan technieken, formaten, materialen en stijlen in 2D en 3D. Marian Bosch koos voor haar verbeeldingen van in het zeel monumentaal vilten als techniek. Zij vindt voor haar viltkunst inspiratie en balans in de natuur, mogelijk vonden de historische schippersvrouwen in het zeel daarin ook momenten van rust om weer op te laden.

Avontuur-schilderen
De kunstenaar Marian Bosch voltooide eerder een mode-opleiding en werkte in dat gebied onder de naam Marianna Scalpa. Later legde ze zich toe op viltart en stelt anno 20205, dat ook na vijftien jaar werken met vilt, het vilten nog steeds nieuwe mogelijkheden voor haar onthult. Zij noemt het werken binnen de vilttechniek ‘avontuur-schilderen’ met wol en zijde en spelen met structuren, vlaken, lijnen en kleuren. Vilt is een zacht veelzijdig natuurproduct met warme uitstraling en wordt gemaakt door wol te bewerken met handen, water en zeep. Geduld en toewijding zijn onmisbaar zijn. De verbinding van vezels en de combinatie met zijde maken het mogelijk om verschillende structuren te maken. Elk viltwerk is zacht en een uniek ontwerp, strak gespannen op een frame, zoals linnen van een schilderij.

Op het eerste gezicht
De vier in Galerie Bloemrijk Vertrouwen getoonde viltpanelen lijken op het eerste gezicht spannende en verstilde abstracte composities. Het zijn tegelijk binnen het thema passende voorstellingen. De afgewogen composities met fraai kleurgebruik en boeiende lijnen in gelaagde oppervlakken met diepte en reliëf spreken voor zich, ook zonder duiding van de betekenis en inspiratie. De twee werken Vrouw in zeel en Terra /strengen Vrouw in zeel vallen op door open silhouetvormen lineair die contrasteren met de diepe kleurenwereld eronder. De grilliger lijnen tegen die gestroomlijnde ondergrond zijn een geabstraheerde vertaling van het ‘yn ‘e line’ lopen. De line, letterlijk de lijn, is het touw waaraan de schippersvrouw of jager vroeger op eigen kracht het schip moest voorttrekken wanneer dit onvoldoende wind ving in de zeilen. In het werk Terra/strengen vrouw in het zeel, lopen de lijnen door tot buiten het paneel.

Natuurlijk geheel
In de getoonde viltwerken is opvallend veel reliëf, zoals ook in ouder viltwerk dat is afgebeeld op de omslagen van drie boeken van auteur Frits Bosch (echtgenoot). Fijne kronkelingen over en in het viltwerk en het openwerken van kleine, dunne of grotere brede draden of delen van oppervlakten in het vilt, geven het werk gelaagdheid. Marian buit deze mogelijkheden uit. Ze legt de nadruk op de trekweg of het jaagpad naast het water met de luchten daarboven, het landschap als biotoop van de jaagster die hier tot halverwege de twintigste eeuw in het zeel liep, pas Daarna kwam het opduwertje in de vaart en verdween het zeel.

Herinnering
De nu historische schippersvrouwen in het trekzeel gaan in twee van de viltpanelen op in de ruimte van de landschappelijke omgeving die zij tijdens hun zware werk passeren. De kleine schippersvrouw onder en boven in het 2e paneel Rood/vrouw in zeel vervaagt bijna, evenals de vrouw uiterst rechts in het 4e paneel Terra/Zeel. De vrouwen lijken een schim, een herinnering aan vroeger, ingebed in de sfeer van de tijdloos gebleven landelijke omgeving. De vrouwelijke scheepsjagers liepen over onverharde trekpaden, passeerden hier opgaande bomen en aan de oever lag eindeloos water van de trekvaart. Marian roept in haar verbeelding die eindeloosheid binnen de landschappelijke uitgestrektheid op en verbeeldt in het landschap harmonie en stilte.

Auteur: Trynwâldster Gerhild van Rooij

GBV-EXPOSITIEFOTO’S In het Zeel, maart 2025
1. Marian Bosch, 4e viltpaneel Terra/zeel (autumn) 114×104 cm (foto van en in Galerie Bloemrijk Vertrouwen)
2. Marian Bosch, 4 viltpanelen (vanaf links) en van Jet Twijntra, 3 keramieken beelden (foto idem).
3. Marian Bosch, detail opengewerkt 2e viltpaneel Rood/vrouw in zeel (verwant aan Vuur) 70×50 cm (foto idem).
4. Marian Bosch, detail buiten kader 3e viltpaneel Terra/Strengen Vrouw in zeel 60×80 cm (foto idem).
5. Marian Bosch, detail zijde 1e viltpaneel Vrouw in zeel 60×80 cm (foto idem).
6. Marian Bosch, detail reliëf, 4e viltpaneel zie foto 1 (foto idem).