...altyd nijsgjirrich!

Het dorp

Een karakteristiek dorp

Zelfs de argeloze wandelaar op een regenachtige middag in oktober zal moeten toegeven, dat Aldtsjerk met zijn opeengepakte huizen en ijzeren klapbrug over de Murk een uniek dorpskarakter heeft.
De markante hooggelegen 12e-eeuwse Nederlandse Hervormde kerk midden in het dorp versterkt dit beeld.
Het kleine dorp Aldtsjerk met zijn 701 inwoners ligt hemelsbreed precies tussen de steden Leeuwarden en Dokkum in. De aloude waterweg de Murk met zijn schilderachtige Oudkerkster Meer is in het begin 70-er jaren wreed doorsneden door de provinciale Marwei.

Bij de grote dorpsvernieuwing (1991-1993) is het oude dorp grondig gerestaureerd en aan de van Sminiaweg in Aldtsjerk vindt men vele beeldbepalende woningen.
Aldtsjerk is niet alleen een dorp met karakter, maar heeft – gelet op de verwijsborden in het dorp – ook veel te bieden. Uniek is het klank- en diabeeld, een initiatief van de Stichting Alde Kultuer Aldtsjerk. Thuisbasis van deze professionele diapresentatie, waarin cultuur, natuur en historie van Aldtsjerk en omgeving te zien zijn, is het dorpshuis Oerein aan de van Sminiaweg. Na een bezoek aan deze presentatie in de zomermaanden, kan aansluitend de eerder genoemde Hervormde kerk worden bezichtigd. De kerktoren wordt tevens gebruikt als expositie-ruimte.
Een andere expositieruimte in het dorp, is Galerie ‘Bloemrijk Vertrouwen’. Zij organiseert exposities die meer in het teken staan van de hedendaagse beeldende kunst.

Het dorpscafé Moarkswâl, is van oudsher een beroemde ijsherberg. Nog steeds worden de namen van de eerste schaatsers uit Leeuwarden, die over de Bonke en Murk, het dorp bereiken, op de balk in het café bij de karakteristieke klapbrug bijgeschreven.
Aldtsjerk heeft een rijke schaatstraditie. De IJsclub Oudkerk bestaat al sinds 1865 en organiseert nog altijd wedstrijden op het Oudkerkster Meer.

IJsclub Oudkerk is één van de vele verenigingen die Aldtsjerk telt. De 125-jarige Feestcommissie organiseert al jaren samen met de 100-jarige Feinteboun , een zo langzamerhand zeldzame vereniging van louter manlijke vrijgezellen tot 30 jaar, het jaarlijkse dorpsfeest, waarbij nog ieder jaar een optocht van ?14 versierde wagens door de Trynwâlden rijdt.

De Trynwâlden, het gebied rond de dorpen Gytsjerk, Oentsjerk en Aldtsjerk is van oudsher bekend om zijn bebossing. Vroeger was het de adel die in dit gebied haar buitenhuizen had. Het ca. driehonderd jaar oude landgoed De Klinze is daar een voorbeeld van. De Klinze is in de afgelopen jaren in haar oude luister hersteld en het schitterende complex doet nu dienst als hotel en conferentie oord. Maar ook nu biedt een wandeling over slingerpaden en bruggetjes van het Klinze-park, of ronddwalen in de bossen van Griekenland en Turkije genoeg recreatieve mogelijkheden. De pas aangelegde ruiter- en menpaden dragen daar nog toe bij.
Spelevaren over meer en Murk zijn ook geliefde bezigheden. Bovendien wordt met mooi weer het meer gebruikt als zwembad, zeker nu er een heus strandje is aangelegd.

In tegenstelling tot vroeger jaren telt Aldtsjerk geen winkels meer voor de dagelijkse boodschappen. In de dorpen Oentsjerk en Gytsjerk kun je daarvoor terecht. Ook op sportief gebied zijn de voorzieningen centraal gelegen in de Trynwâlden. De sporthal en -velden zijn in Oentsjerk en het openluchtzwembad bevindt zich in Gytsjerk.
Wat Aldtsjerk nog wel binnen haar eigen dorpsgrenzen heeft, is de Openbare Basisschool ‘Sinnehonk’. Hoewel zij deel uitmaakt van de Scholengemeenschap in de Trynwâlden, is het een zelfstandige locatie, die momenteel ongeveer 50 leerlingen heeft.